Wanneer je gaat contracteren met ondernemingen binnen de Europese Unie, is het belangrijk om vast te stellen welk recht van toepassing is. Ben je tijdens het opstellen van de overeenkomst vergeten een rechtskeuze op te nemen, dan is het niet te laat om dat alsnog af te spreken met de andere partij. Onderaan de overeenkomst zie je meestal iets staan als; op deze overeenkomst is Nederlands recht van toepassing of de Nederlandse rechtbank te Amsterdam is bij uitsluiting bevoegd ter zake van ieder geschil tussen partijen dat verband houdt met de overeenkomst. Komen jij en de andere partij er niet uit, of vraag jij je af naar welke rechter je moet stappen bij een geschil? In deze blog kom je er achter of op jouw overeenkomst Nederlands recht of een ander nationaal recht van toepassing is.
Rome I-Verordening
Heb je een overeenkomst gesloten met een partij die in een andere lidstaat gevestigd is? Dan kan er gekeken worden naar de Verordening (EG) nr. 593/2008, beter bekend als de Verordening van Rome I. Deze Verordening is van toepassing op overeenkomsten waar verbintenissen uit voortvloeien. Een voorbeeld van zo´n verbintenis is een overeenkomst waar de ene partij een product moet leveren en de andere partij moet betalen bij deze levering.
In principe kun je samen met de overeenkomende partij bepalen welk recht van toepassing is (Art. 3 lid 1 van de Verordening). Alhoewel het zeer ongebruikelijk is, hoef je niet beperkt te worden tot het recht in jouw eigen land. Ná het sluiten van de overeenkomst, kan het toepassingsgebied naderhand met een akkoord van beide partijen worden aangepast. Deze latere aanpassing heeft verder geen invloed op de geldigheid van de overeenkomst (Art. 3 lid 2 van de Verordening).
Ontbreken van rechtskeuze
Wanneer door partijen niet is overeengekomen welk recht van welk land van toepassing is op de overeenkomst, wordt er getoetst aan de voorwaarden uit Art. 4 van de Verordening. De rechtskeuze wordt dan vastgesteld op basis van onderstaande feiten. Als het eerste punt niet past bij de inhoud van jouw overeenkomst, kijk je naar het volgende punt. Dit doe je totdat je hetgeen vindt wat wel past.
Verkoop van roerende zaken
“De overeenkomst voor de verkoop van roerende zaken wordt beheerst door het recht van het land waar de verkoper zijn gewone verblijfplaats heeft.”
Roerende zaken zijn alle zaken die je kunt oppakken en verplaatsen. Woningen en stukken grond zijn geen roerende zaken. Als de onderneming wijn verkoopt en gevestigd is in Frankrijk, is Frans recht van toepassing.
Dienstverlening
“De overeenkomst inzake dienstverlening wordt beheerst door het recht van het land waar de dienstverlener zijn gewone verblijfplaats heeft.”
Diensten zijn handelingen die iemand uitvoert voor jou. Hier zou je kunnen denken aan taxichauffeurs, adviseurs en andere handelingen waar er geen tastbare objecten worden geleverd. Als onderneming kun je gebruikmaken van diensten in een ander land. Sluit je een overeenkomst met een importeerder die woonachtig is in Italië, dan is Italiaans recht van toepassing.
Recht van een onroerend goed
“De overeenkomst die een zakelijk recht op een onroerend goed of de huur van een onroerend goed tot onderwerp heeft, wordt beheerst door het recht van het land waar het onroerend goed is gelegen.”
Onroerend goed is, in tegenstelling tot roerend goed, een stuk grond en alles wat aan die grond vastzit. Het gaat dan bijvoorbeeld om gebouwen, huizen, bomen en alles wat aan de grond vast kan zitten. Als je een woning in Spanje huurt, is Spaans recht van toepassing. Als je een stuk grond in Nederland in bezit hebt, is Nederlands recht van toepassing.
Uitzondering op onroerend goed
“Uitzondering op punt 3: wordt de huurovereenkomst van een onroerend goed voor tijdelijk particulier gebruik met een duur van ten hoogste zes opeenvolgende maanden beheerst door het recht van het land waar de verhuurder zijn gewone verblijfplaats heeft, mits de huurder een natuurlijke persoon is en zijn gewone verblijfplaats heeft in hetzelfde land.”
Als zowel de huurder als verhuurder in hetzelfde land wonen, is het recht van dat land van toepassing. Het zou onevenredig zijn om te besluiten dat Duits recht van toepassing is als de huurder én verhuurder allebei in Nederland wonen.
Deze uitzondering is alleen van toepassing als:
De huurder een natuurlijk persoon is;
De huur maximaal 6 maanden is; en
Het gebruik bedoeld is voor persoonlijke doeleinden.
Franchiseovereenkomst
“De franchiseovereenkomst wordt beheerst door het recht van het land waar de franchisenemer zijn gewone verblijfplaats heeft.”
De franchisenemer is over het algemeen de partij met een zwakkere positie tegenover de franchisegever. Daarom geldt deze verordening in het voordeel van de franchisenemer. Als de franchisenemer in Frankrijk woont, is Frans recht van toepassing.
Distributieovereenkomst
“De distributieovereenkomst wordt beheerst door het recht van het land waar de distributeur zijn gewone verblijfplaats heeft.”
Een distributieovereenkomst is een contract tussen een leverancier en verkoper (de distributeur). Vaak worden deze overeenkomsten voor een langere periode gesloten en wordt de distributeur gezien als de partij met een zwakkere positie. Daarom is het recht van het land waar de distributeur woont, van toepassing op de overeenkomst.
Veiling van goederen
“Een overeenkomst met betrekking tot de veiling van goederen wordt beheerst door het recht van het land waar de veiling plaatsvindt, indien die plaats kan worden bepaald.”
Deze regel geldt voor twee verhoudingen:
Tussen de inbrenger en het veilinghuis; en
Tussen het veilinghuis en de koper.
Als de veiling online plaatsvindt, wordt er gekeken naar de kenmerkende prestatie. De verkoper – degene die handelt tegenover betaling - is dan de kenmerkende prestatie. Het recht van land waarin hij verblijft, is van toepassing op de overeenkomst.
Overeenkomst op financiële markt
“Een overeenkomst die overeenkomstig niet-discretionaire regels is gesloten in het kader van een multilateraal systeem dat meerdere koop- en verkoopintentie van derden met betrekking van financiële instrumenten samenbrengt of het samenbrengen daarvan vergemakkelijkt, en die wordt beheerst door één recht, wordt beheerst door dat recht.”
Hier wordt er gedoeld naar activiteiten zoals hieronder genoemd. Deze activiteiten worden beheerst door het recht van de interne markt en niet door de rechten van een bepaald land:
Het ontvangen en doorgeven van orders met betrekking tot een of meer financiële instrumenten;
Het uitvoeren van orders voor rekening van cliënten;
Het handelen voor eigen rekening;
Portefeuillebeheer;
Beleggingsadvies;
Het overnemen van financiële instrumenten en/of het plaatsen van financiële instrumenten met plaatsingsgarantie;
Het plaatsen van financiële instrumenten zonder plaatsingsgarantie;
Het exploiteren van een Multilateral Trading Facility (MTF); en
Het exploiteren van een Organised Trading Facility (OTF).
Géén of meerdere punten
“Als de overeenkomst niet of onder meer dan een van bovenstaande punten valt, wordt de overeenkomst beheerst door het recht van het land waar de partij die de kenmerkende prestatie van de overeenkomst moet verrichten, haar gewone verblijfplaats heeft.”
Overeenkomsten die als deels koop- en deels dienstovereenkomst kunnen worden beschouwd, vallen buiten bovenstaande categorieën. Er wordt dan gekeken naar de kenmerkende prestatie – het zwaartepunt van de overeenkomst. Vaak is dit de partij die iets moet uitvoeren tegenover een betalende partij. Bij een makelaarsovereenkomst, voert de makelaar de kenmerkende prestatie uit (Art. 4 lid 2 van de Verordening).
Wanneer uit alle omstandigheden blijkt dat de overeenkomst een nauwere band heeft met een ander land dan in het uit de verordening bedoelde land, is het recht van dat andere land van toepassing. Dit is ook het geval zodra er geen bepaald land kan worden vastgesteld op basis van bovengenoemde punten (Art. 4 lid 3 en 4 van de Verordening).
Conclusie
Zoals je wellicht geraden hebt, zijn er talloze uitzonderingen op bovenstaande punten. Ook bestaan er veel meer verschillende soorten overeenkomsten. Het is daarom altijd verstandig om met een adviseur in gesprek te gaan om te voorkomen dat je de verkeerde rechtskeuze maakt. Mochten er in de toekomst geschillen ontstaan, wil je natuurlijk niet onnodig veel geld uitgeven door naar de Nederlandse rechter te stappen als Frans recht van toepassing is. Dit zijn zaken die voorkomen kunnen worden.
Vragen of contact?
Heb je meer vragen over dit artikel of andere juridische vragen? Of wil je hulp van één van onze juristen hierbij? Laat dat dan weten door middel van onderstaande knop. Één van onze juridisch adviseurs neemt dan snel contact met je op. Je kunt ook direct een online consult inplannen.
Komentarze