Er bestaan verschillende vormen van een franchiseonderneming. De verschillende termen worden gebruikt om de franchiserelatie tussen de franchisegever en franchisenemer te bepalen. Daarnaast zijn er ook verschillende soorten van franchising. Deze soorten franchising leggen uit hoe de franchiseconstructie eruitziet en wie gemachtigd is om de franchiseformule uit te geven: de franchisegever of de franchisenemer. Welke vorm of soort past het beste bij jouw ambities? Wil je exacte kopieën of mag de franchisenemer zelf bepalen hoe hij het bedrijf runt? Waar wil jij je bedrijf openen en hoeveel franchises wil je? In dit artikel kan je meer lezen over de verschillende manieren om te franchisen.
Wat is franchising
De franchisegever is de eigenaar van een onderneming die rechten ontleent aan een
De franchiseformule is een bedrijfsmodel waarin de werkwijze, afspraken en alles wat de onderneming kenmerkend maakt, in beschreven staat. Deze module dient ingeschreven te worden bij de Kamer van Koophandel en hier is een rechtsvorm voor nodig. De rechtsvormen die het meest voorkomen bij een franchiseonderneming zijn: de eenmanszaak, vennootschap onder firma (VOF) en de besloten vennootschap (BV).
Vormen van franchising
De verschillende vormen van franchise zijn: Soft franchise en Hard franchise. Soft franchise betekent een samenwerking met weinig (dwingende) regels en een grote mate van vrijheid voor de franchisenemers. Dit is de minst voorkomende vorm van franchising. Bij Soft franchising oefent de franchisenemer zelf invloed uit over het operationele functioneren van de vestiging. De franchisenemer kan zelf de inkoop en verkoopprijzen vaststellen en het imago kan verschillen van het hoofdbedrijf. Er zijn in het algemeen weinig voorschriften waar de franchisenemer zich aan moet houden behalve de naam. Over het algemeen zijn de opstartkosten voor Soft franchise hoger dan bij Hard franchise.
Hard franchise is een samenwerking met veel (dwingende) regels en een beperkte mate van vrijheid voor de franchisenemers. De Hard franchise komt in Nederland het meest voor omdat deze het meest succesvol is gebleken. De wijze waarop de vestiging gerund moet worden, is heel gedetailleerd. Elke franchise waar je binnenloopt is identiek. Voor een nieuwe franchisenemer is het opstarten van deze franchise makkelijker omdat de franchisegever een gedetailleerd handboek bijhoudt hoe de franchise gerund moet worden.
Soorten van franchising
Naast dat er verschillende vormen van franchising zijn, bestaan er ook verschillende soorten van franchising; de Single-Unit franchise, de Multi-Unit franchise, de Area Development en de Master franchise. De soorten franchising houdt in wie en hoeveel franchise-ondernemingen er opgericht worden. Hieronder staat uitgelegd wat deze inhouden.
Single-Unit franchise
Tussen de franchisegever en franchisenemer wordt een franchiseovereenkomst gesloten. Dit heet ‘direct franchise’, omdat er geen tussenpersoon betrokken is bij deze overeenkomst. De franchisenemer heeft maar één winkel of restaurant, de zogenaamde Single-Unit, die hij maar op één locatie mag openen. Bijvoorbeeld een schoonmaakbedrijf dat op één locatie opereert en een team van schoonmakers heeft. De Single-Unit franchise mag gebruikmaken van de operationele systemen, de handelsnaam en haar merken.
Multi-Unit franchise
De Multi-Unit franchise is, net zoals de Single-Unit franchise, een vorm van direct franchise. Hier wordt een overeenkomst tussen de franchisegever en franchisenemer gesloten. Zoals de naam ook zegt heeft de franchisenemer meerdere franchise winkels of restaurants op meerdere locaties. Deze vorm van franchising wordt vooral door grote franchisegevers gebruikt om administratie, inkoop en personeel samen te voegen. Bij een Multi-Unit franchise kunnen de bedrijven de resultaten en gegevens met elkaar vergelijken om productie en verkoop van de goederen dan wel diensten te verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn de HEMA en de McDonalds.
De Multi-Unit franchise moet niet verward worden met de Multi-brand franchise, waar de franchisenemer meerdere verschillende franchise-ondernemingen exploiteert.
Area Development
Hier krijgt de franchisenemer een licentie van de franchisegever om voor de franchisegever op te treden als gebiedsontwikkelaar (Area Developer). De gebiedsontwikkelaar is iemand die, voor de franchisegever, meerdere vestigingen in een bepaalde regio ontwikkelt. De gebiedsontwikkelaar treedt dan ook op als franchisegever. De franchisegever en franchisenemer sluiten een overeenkomst waar bijvoorbeeld in staat dat ze drie franchise-ondernemingen in vijf jaar moeten openen.
Bij een Single-Unit franchise betaalt de franchisenemer een bepaald bedrag om de franchise-onderneming op te richten. Een gebiedsontwikkelaar aan de andere kant betaalt per franchise meestal een lager bedrag dan de originele prijs. Daar een franchise openen wellicht €22.000 kost, betaalt de gebiedsontwikkelaar maar €20.000 voor elke franchise-onderneming. Denk hier bijvoorbeeld aan de Subway.
Master franchise
In dit model verleent de franchisegever als masterfranchisegever een master licentie aan een zgn. masterfranchisenemer voor een heel land of een bepaalde regio. De masterfranchisenemer fungeert dan als een sub-franchisegever in die regio en heeft dus de exclusie rechten om in die regio franchise-ondernemingen uit te geven. Er kunnen dan weer andere franchisenemers aansluiten bij de sub-franchisegever, die we masterfranchisenemer noemen. Grote bedrijven splitsen de regio’s meestal op en hebben elk een eigen Master-franchisegever. Als Master-franchisegever ben je verantwoordelijk voor het uitbreiden van de franchise in bijvoorbeeld Nederland. Je krijgt als Master-franchisegever natuurlijk ondersteuning van de oorspronkelijke franchise organisatie. Denk bijvoorbeeld aan de Pizza Hut.
Wil je weten welk recht van welk land van toepassing is op jouw franchiseovereenkomst? Lees dan het artikel Internationaal contracteren in onze kennisbank ondernemen.
Conclusie
Afhankelijk van de vrijheid die jij wilt geven aan iemand om je handelsnaam te gebruiken, kan je de keuze maken tussen de Soft franchise en de Hard franchise. De Soft franchise biedt veel meer vrijheid in de wijze waarop de franchise-onderneming gerund wordt. Soft franchising is voor een franchisenemer een grotere uitdaging dan Hard franchising, omdat er geen handboek met gedetailleerde richtlijnen wordt bijgehouden. Bij Hard franchising hoeft de franchisenemer dus enkel een recept tot in het detail te volgen om een goed resultaat te kunnen leveren.
Het voordeel met franchisen is dat de franchisenemer de franchiseformule voor eigen rekening en risico uitvoert, ongeacht de vorm van franchisen. Franchisen kan in verschillende vormen geschieden. De franchisegever kan kiezen om met een franchisegever een overeenkomst te sluiten om één franchise-onderneming te openen (Single-Unit franchise), of om meerdere franchise-ondernemingen op meerdere locaties te openen (Multi-Unit franchise). Een succesvolle franchisegever kan ook besluiten om uit te breiden naar meerder regio’s of landen. Dit kan door een licentie te geven aan een franchisenemer die bijvoorbeeld drie franchise-onderneming in een specifiek gebied op te richten (Area Development), of door een master-licentie te geven om zich uit te breiden naar andere landen (Master franchise).
Heb je zelf gedacht om een franchise uit te breiden, bij franchiseplus vindt je verschillende bedrijven die hun franchise in Nederland willen uitbreiden.
Vragen of contact
Heb je meer vragen over dit artikel, franchisezaken of andere juridische vragen? Of wil je sparren met een van onze strategische adviseurs over verschillende groeimodellen? Laat dit dan weten door middel van onderstaande knop. Één van onze juridisch adviseurs neemt dan snel contact met je op. Je kunt ook direct een online consult inplannen.
Comments