Kun je je voorraadbeleid sturen met één enkele Key Performance Indicator (KPI)? Het antwoord is ja, dat kan met de zgn. Inventory Turnover Rate (ITR), of te wel de omloopsnelheid van de voorraad, een heel belangrijk onderdeel dus van business- & data-analytics voor elk bedrijf met voorraden. Met deze KPI wordt zowel over- als onder bevoorrading tegengegaan. Zodra jij deze graadmeter op orde hebt, is jouw voorraadbeleid geoptimaliseerd. Voor de productiesector moet daarbinnen nog onderscheid worden gemaakt tussen de omloopsnelheid van de voorraad grondstoffen versus die van de voorraad gereed product. Een vergelijkbare KPI voor bedrijven die geen fysieke voorraad aanhouden, zoals de dienstverlenende sector, is de omloopsnelheid van de onderhanden werken (OHW) de KPI-equivalent. In dit artikel staat de omloopsnelheid van de voorraad centraal voor bedrijven met een fysieke voorraad die men niet zelf produceert maar inkoopt.
Wat is voorraad omloopsnelheid
Omloopsnelheid geeft aan hoe snel de cash die uit het bedrijf is gegaan bij het inkopen van voorraad weer terugvloeit in het bedrijfs door de verkoop ervan. Bij een hogere omloopsnelheid wordt de cash efficiënter gebruikt dan bij een lage omloopsnelheid. In het kader van de voorraad betekent dit dat de omloopsnelheid het gemiddeld aantal keren dat een bepaalde hoeveelheid voorraad in een bepaalde periode wordt verkocht. Hiermee kan worden berekend hoelang producten gemiddeld in je magazijn liggen.
Met een lage omloopsnelheid blijft dus veel cash zitten in de voorraad. Deze cash kan beter besteed worden op andere fronten waar meer rendement uitgehaald kan worden. Het is belangrijk om deze omloopsnelheid ook te berekenen voor de verschillende productsoorten en producten waaruit je voorraad bestaat.
Hoe te berekenen
Je berekent de omloopsnelheid van de voorraad in 3 stappen:
Stap 1: Bereken de gemiddelde voorraad per product.
Stap 2: Bereken de kostprijs van de omzet per product.
Stap 3: Deel de kostprijs van de omzet door de gemiddelde voorraad.
Hieronder een voorbeeld van een berekening: (voorbeeld maand juni)
Juni beginwaarde voorraad: €15.000,-
Juni eindwaarde voorraad: €11.000,-
Kostprijs van de omzet juni: €65.000,-
Omloopsnelheid van de voorraad = €65.000,- / [(€15.000,- + €11.000,-)/2] = €65.000,- / €13.000,- = 5
In dit voorbeeld gaat voorraad er dus 5 keer per maand helemaal doorheen. Er moet dus iedere 6 dagen nieuwe voorraad geleverd worden, wat je moet combineren met de levertijden van elk product om je optimale inkoopbeleid vast te stellen. Deze berekening kun je natuurlijk ook per week, maand, kwartaal of jaar maken. De te kiezen tijdseenheid hangt af van het type voorraad en bedrijf.
Wat is een goede score
Wat de ideale balans tussen je voorraadgrootte en omloopsnelheidscijfer van de voorraad is, verschilt per onderneming en zelfs per product. Welke benchmark is in deze voor jouw bedrijf geschikt?
Hiervoor heb je natuurlijk externe data nodig om te kunnen vergelijken, maar als die er niet zijn zul je zelf moeten berekenen wat voor jouw bedrijf de optimale omloopsnelheid is en de juiste software gebruiken om deze steeds actueel te berekenen. Dat gaat ideaal met de Performance tools van Ondernemersadviseurs.
Hoe stuur je op omloopsnelheid
Het belangrijkste van KPI's is niet alleen de juiste berekening ervan, waarvoor je uiteraard de juiste data nodig hebt, maar vooral wat je ermee kunt:
Liquiditeit en rentabiliteit
Uiteraard probeer je een zo hoog mogelijke omloopsnelheid van je voorraad te bereiken, omdat je dan zo weinig mogelijk beslag op je liquide middelen hebt en dus de meeste cash beschikbaar hebt voor andere kosten en investeringen. Hierdoor verbeter je de liquiditeit en rentabiliteit van jouw bedrijf. Je voorraad omloopsnelheid moet echter ook weer niet te snel zijn, want dan moet je nee verkopen aan je klanten ("sorry we zijn uitverkocht") en dan mis je niet alleen verkopen maar zet je ook de deur open naar een concurrent.
De omloopsnelheid van de voorraad vormt een belangrijke schakel in de totale Cash Conversion Cycle van je onderneming, die weer bepalend is voor je werkkapitaal behoefte.
Assortimentkeuzes
Het weten van jouw omloopsnelheden vormt een goede basis voor je inkoopbeleid. Zodra je je omloopsnelheid weet kun je hier naar handelen wat betreft de inkoop per specifiek product. Ook kun je met deze KPI de keuze maken om bepaalde producten uit jouw onderneming te halen en te vervangen voor producten die mogelijk een hogere omloopsnelheid hebben en mogelijk jouw omzet en winst verbeteren. Houdt er wel rekening mee dat bepaalde producten, zelfs als ze een lage omloopsnelheid hebben, toch meer winst kunnen maken dan producten die een hoge omloopsnelheid hebben. Dit hangt af van een andere KPI, namelijk de brutowinstmarge.
Bestelgroottes en leveranciersselectie
Wanneer jij jouw omloopsnelheidscijfer van de voorraad per product weet, kun je je grootte van je voorraad hierop aanpassen. Hiermee kun je inkoopvoordelen bereiken door zoveel mogelijk in een keer te bestellen, rekening houdend met de houdbaarheidsdatum van jouw producten en die omloopsnelheid dus. Hierdoor kun je je brutowinstmarge vergroten en je leveranciersselectie sturen.
Conclusie
De omloopsnelheid van de voorraad is voor handelsondernemingen, retailers, e-tailers en hele belangrijke Key Performance Indicator, omdat deze grote invloed heeft op je liquiditeit, rentabiliteit en klanttevredenheid, zoals boven toegelicht. Daarom de volgende praktische adviezen:
Zorg voor de juiste meet-software
Een oplossing voor het bijhouden van de omloopsnelheden van jouw producten is met gebruik van de juiste software. Hiermee worden de omloopsnelheden automatisch berekend en kun je eenvoudig de omloopsnelheden per product inzien en dus je inkopen hierop aanpassen. Dit scheelt veel administratief ten opzichte van manueel bijhouden. Als je je bedrijfsadministratie hebt ondergebracht bij Ondernemersadviseurs kun je de omloopsnelheid van je voorraden per product volledig geautomatiseerd op je management dashboard krijgen, met behulp van onze Performance tools & coaching. Wil je het zelf helemaal inrichten, vraag dan één van onze business- & data-analisten om je daarbij te adviseren.
Creativiteit tegen lage omloopsnelheid
Wanneer je je producten met een lage omloopsnelheid hebt geïdentificeerd, kun je een plan gaan bedenken waarmee je de omloopsnelheid van dit product kunt verhogen. Denk hierbij aan Visual Marketing, Actiemarketing of Terugkoopdeals:
Visual Marketing: Producten met lage omloopsnelheid beter zichtbaar maken in je offline winkel of online shop.
Uitverkoop: Producten met lage omloopsnelheid een stevige prijsverlaging geven, zodat deze sneller verkocht worden.
Terugkoop: Probeer een deal te maken met je leverancier waarbij je producten terug kunt sturen in ruil voor nieuwe voorraad of een korting op je volgende order.
Werkkapitaal financiering
Een meer structurele oplossing voor omloopsnelheid verschillen binnen je voorraad is het aanvragen van een werkkapitaalfinanciering. dit kost natuurlijk wel geld maar de financieringskosten kun je mogelijk terugverdienen door middel van betalingskorten die je kunt bedingen bij je leveranciers als je sneller betaalt. De werkkapitaalfinanciering verschaft je daarvoor immers de ruimte, je hoeft niet te wachten tot dat jouw klanten de verkochte voorraad hebben betaald. Ook geeft je een dergelijke financiering de ruimte om brutomarge winst te behalen door producten met een hoge omloopsnelheid groter in te kopen en wellicht nog harder te marketen.
Vragen of contact
Heb jij problemen met de omloopsnelheid van je voorraad? Of wil je deze verder optimaliseren? Wil je ook kunnen sturen met een dashboard waarop deze en andere KPI's online te vinden zijn? Stuur dan geheel vrijblijven onderstaand formuliertje met je vragen aan ons, eén van onze experts zal dan zo snel mogelijk reageren! Je kunt ook direct een online consult inplannen door middel van onderstaande knop.