
Het opbouwen van een sterke merkidentiteit is essentieel voor het succes van je bedrijf. Het gaat niet alleen om het creëren van een herkenbaar logo of een pakkende slogan maar ook om het opbouwen van een vertrouwensrelatie met je klanten en het uitstralen van professionaliteit. Een solide merk verhoogt de zichtbaarheid, bevordert de loyaliteit en kan de deur openen naar nieuwe markten. Maar wat gebeurt er als iemand anders jouw merk zomaar kopieert? Merkregistratie is dan geen overbodige luxe, maar een noodzaak. Door jouw merk officieel te registreren, verkrijg je de exclusieve rechten op het gebruik ervan. Dit recht is cruciaal voor het handhaven van jouw merkidentiteit en het waarborgen van de authenticiteit van jouw product of dienst. In deze blog lees je de belangrijkste onderdelen omtrent de bescherming van jouw merk.
Wat wordt als een merk gezien?
Een merk is in essentie een soort onderscheidingsteken dat een bedrijf of organisatie gebruikt om zichzelf en zijn producten of diensten te identificeren en te onderscheiden van de concurrentie. De manieren waarop een merk tot uiting komt kan in elk geval anders zijn. Zo heb je een beeldmerk, vormmerk, kleurmerk, klankmerk, patroonmerk, positiemerk en een bewegingsmerk.
Het woordmerk bestaat puur uit tekst, denk bijvoorbeeld aan de naam “Google”. De specifieke manier waarop de letters zijn vormgegeven, is op zichzelf een krachtig symbool van het bedrijf.
Het beeldmerk, dat geheel uit een afbeelding of symbool bestaat, zoals de bekende appel van Apple. Zonder woorden roept dit beeld onmiddellijk een associatie op met het merk.
Voorwaarden voor merkregistratie
Er zijn een aantal voorwaarden waar jouw merk aan moet voldoen:
Onderscheidend
Een merk moet onderscheidend zijn, wat betekent dat het duidelijk de producten of diensten van een bedrijf moet kunnen onderscheiden van die van andere bedrijven. Het merk mag niet identiek aan of verwarrend gelijksoortig zijn met andere merken die dezelfde of soortgelijke producten of diensten dekken. Controleer daarom altijd of het merk al bestaat in het hiervoor bestemde merkenregister.
Weergave
Het merk moet visueel representeerbaar zijn, wat betekent dat het duidelijk op papier of digitaal moet kunnen worden weergegeven. Dit is vooral belangrijk voor beeldmerken, vormmerken, kleurmerken, patroonmerken, positiemerken en bewegingsmerken.
Niet in strijd met openbare orde of goede zeden
Een merk mag niet in strijd zijn met de openbare orde of goede zeden. Dit betekent dat het niet aanstootgevend, racistisch, of anderszins ongepast mag zijn.
Niet misleidend
Een logo mag niet misleidend zijn voor de consument. Stel je verkoopt appelsap en je merk heeft een logo met een druiventros, dan kan dat misleidend zijn omdat klanten kunnen denken dat het om druivensap gaat.

Wettelijk kader
Merkregistratie begint met een aanvraag, dit wordt ook wel het “deponeren” van je merk genoemd. Dit kan bij het BOIP (Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom) voor merken in de Benelux regio. Het Benelux-Verdrag inzake de Intellectuele Eigendom (BVIE) is dan geldig.
Voor bescherming in alle EU-lidstaten kun je terecht bij het EUIPO (Europees Bureau voor Intellectuele Eigendom). Hierbij is de Uniemerkenverordening van toepassing.
Het aanvraagproces
Wanneer je een merk wilt vastleggen, is het essentieel om specifiek aan te geven voor welke producten of diensten je het merk gebruiken wilt. Er bestaan 45 uiteenlopende categorieën, variërend van cosmetica (klasse 3) tot kleding en schoenen (klasse 25), waarbinnen je jouw merk kunt registreren. Je kiest de relevante klasse(n) die aansluiten bij jouw merk tijdens het registratieproces. Dit is een belangrijke stap en dient goed onderzocht te worden, bij het kiezen van een foute klasse heb je namelijk vrijwel niks aan je merkregistratie.
Na je aanvraag gaat de registratieautoriteit aan de slag met een zorgvuldige controle. Ze kijken naar basisinformatie zoals de naam en het adres van de aanvrager, maar ook naar het merk zelf en de gedetailleerde beschrijving van de producten of diensten waaraan het gekoppeld wordt. Ze beoordelen ook of het merk niet ingaat tegen de reeds beschreven vereisten voor een uniek merk.

Oppositieprocedure
Als je merk al deze checks doorstaat, volgt een publicatie in het openbare merkenregister te staan. Gedurende deze publicatiefase kunnen houders van andere merken bezwaar aantekenen tegen jouw aanvraag. Dit heet het oppositierecht. Indien er geen bezwaren of oppositie is, zal het merk formeel worden geregistreerd en ontvangt de aanvrager een bewijs van registratie.
Zodra een merk wordt gepubliceerd, krijgen eigenaren van eerder geregistreerde merken de kans om hun bedenkingen te uiten. Dit staat bekend als de oppositieprocedure. Zij hebben een periode van twee maanden vanaf de bekendmaking van het nieuwe merk om hun oppositie kenbaar te maken. Wanneer er een oppositie aanhangig wordt gemaakt, wordt er een termijn van nog eens twee maanden ingelast waarbinnen de betrokken partijen de mogelijkheid hebben om tot een schikking te komen, met als doel het geschil buiten de rechter om te beslechten.
Geldigheidsduur
Merkregistraties binnen de Benelux, de Europese Unie en de meeste andere landen blijven tien jaar geldig. Na deze periode kun je de registratie telkens opnieuw verlengen, wat in principe ongelimiteerd kan. Let wel op: het is belangrijk om de verlenging tijdig aan te vragen, want als je de deadline mist, kun je het recht op verlenging verliezen. Daarnaast is het cruciaal om je merk ook actief in de markt te zetten en te gebruiken. Gebruik je het merk niet, dan kan de registratie vroegtijdig komen te vervallen, waardoor je de bescherming van je merk kwijtraakt. Het is dus niet genoeg om alleen je merk te registreren, je moet het ook daadwerkelijke “gebruiken” om de bescherming te behouden.

Merkinbreuk (met voorbeelden)
Wanneer je een merkregistratie hebt verkregen ontstaat er het recht om iedereen die zonder toestemming gebruik maakt van jouw merk, het gebruik ervan te verbieden. Er gelden volgens de wet vier inbreukgronden:
Kopie van merk voor dezelfde producten/diensten | Precies hetzelfde logo of naam gebruiken om exact dezelfde producten of diensten te verkopen. |
Vergelijkbaar merk voor verwarring | Een logo of naam gebruiken die heel erg lijkt op jouw merk om dezelfde of gelijksoortige dingen te verkopen. |
Bekend merk gebruiken voor eigen gewin | Als iemand anders jouw merk gebruikt voor hun eigen producten of diensten (zelfs als deze anders zijn), en daarmee probeert te profiteren van de bekendheid van jouw merk of deze te beschadigen. |
Gebruik van jouw merk in een niet-product gerelateerde manier | Puur en alleen profiteren van de bekendheid van een merk zonder het verkopen van producten of diensten. |
Let op! De uitkomst is vaak afhankelijk van de nuances van elk individueel geval. In de jurisprudentie vindt er in de praktijk vaak een verdere uitwerking plaats van wanneer er sprake is van een gelijksoortig merk. Een specialist kan hierbij helpen.
Handhaving op merkinbreuk
Als je ontdekt dat iemand anders jouw geregistreerde merk gebruikt zonder toestemming, zijn er verschillende stappen die je kunt ondernemen voordat je de juridische weg inslaat. Een eerste actie kan zijn het verzenden van een aanmaningsbrief. In deze brief leg je uit dat je merkrechten worden geschonden en verzoek je de overtreder nadrukkelijk om meteen te stoppen met deze activiteiten. Bij deze brief kun je ook een zogenaamde onthoudingsverklaring voegen, waarin de overtreder belooft om direct en in de toekomst geen inbreuk meer te maken op jouw merk.
Mocht de brief geen vruchten afwerpen, bijvoorbeeld omdat er geen reactie komt, dan staan je nog andere middelen ter beschikking. Je kunt bijvoorbeeld een jurist of advocaat inschakelen om je belangen te behartigen. Deze kan namens jou een verbodsprocedure starten bij de rechtbank om de inbreuk te laten stoppen. Daarbovenop kun je ook een schadevergoeding eisen, die gebaseerd kan zijn op de winst die de inbreuk makende partij heeft gemaakt.
Als het tot een rechtszaak komt, kan de rechter op jouw verzoek de tegenpartij bevelen om de inbreukmakende activiteiten te stoppen. Om een dergelijke rechtszaak te beginnen, moet je de tegenpartij een dagvaarding sturen. Voor snelle resultaten kan een voorlopige voorziening in kort geding een goede optie zijn. Wil je echter een schadevergoeding eisen, dan moet je een uitgebreidere hoofdprocedure starten, bekend als een bodemprocedure.

Tips ter voorkoming van merkinbreuk
· Gebruik je merk consistent en verander het uiterlijk niet vaak;
· Zorg dat het merk duidelijk herkenbaar is, verander het niet vaak en gebruik het juist;
· Voorkom dat je merk een algemene term wordt;
· Houd merkenregisters in de gaten;
· Monitor internet op merkinbreuk;
· Treed actief op tegen inbreuk, ook tegen conflicterende handels- en domeinnamen.
Conclusie
Het effectief beschermen van je merkidentiteit is cruciaal voor het succes en de integriteit van je bedrijf. Merkregistratie biedt juridische bescherming tegen kopieën en misbruik, waarbij je exclusieve rechten verkrijgt op het gebruik van je merk. Het is belangrijk dat het merk onderscheidend, visueel representeerbaar en niet misleidend of in strijd met openbare orde en goede zeden is. Het registratieproces omvat het kiezen van relevante product- of dienstcategorieën en een grondige controle door de registratieautoriteit, gevolgd door een mogelijkheid tot oppositie door bestaande merkhouders. Merkregistraties zijn tien jaar geldig en kunnen ongelimiteerd verlengd worden, mits het merk actief gebruikt wordt. Bij merkinbreuk zijn er verschillende handhavingsstappen, beginnend met een aanmaningsbrief en mogelijk leidend tot juridische procedures. Een specialist kan helpen bij de nuances van merkbescherming en inbreukzaken. Dit alles benadrukt het belang van merkregistratie als een fundamentele stap voor de bescherming en de groei van je bedrijf.
Vragen of contact
Heb je meer vragen over dit artikel, het aanvragen van een merkregistratie, melden van een inbreuk of andere juridische vragen? Of wil je voordelige hulp van één van onze juristen? Laat dit dan weten door middel van onderstaande knop. Één van onze juridisch adviseurs neemt dan snel contact met je op. Je kunt ook direct een online consult inplannen.
Comments